همایش نقش و تاثیر مرکز امور مشاوران حقوقی و وکلای قوه قضاییه در حوزه وکالت 4 اسفند ماه 1395 مجتمع فرهنگی شهید بهشتی تهران

همایش نقش و تاثیر مرکز امور مشاوران حقوقی و وکلای قوه قضاییه در حوزه وکالت 4 اسفند ماه 1395 مجتمع فرهنگی شهید بهشتی تهران

 

 

همایش تاثیر مرکز امور وکلا و مشاوران حقوقی قوه قضاییه در حوزه وکالت در روز چهارشنبه 95/12/4 در مجتمع فرهنگی شهید بهشتی تهران با حضور ریاست محترم مرکز امور وکلا و  مشاوران حقوقی قوه قضاییه مسئولین محترم کشوری و اعضاء هیات مدیره و مهمانان ویژه برگزار گردید در این مراسم آقای مومنی رئیس محترم مرکز با اشاره با ادیان مختلف و نگرش های متعدد در جوامع به نقش دین اشاره و تصریح کردند اینک می بینیم که مکاتب اومانیسم و اتحاد جماهیر شوروی ظرف کمتر از یک دهه از بین رفتند و در مقابل انسان با بوجود آمدن تعادل بین حقوق فرد و جامعه با ارزش گذاشتن و مکلف کردن انسانها با رعایت حقوق الهی ، جامعه و خانواده سعی در برقراری  جوامع متدین داشته که جامعه دینی کشور ما نیز بگرفته از همین تفکر است ایشان همچنین با اشاره به آیات مبین قرآن کریم در این باب بیان کردند که در طول دورانها عدم رعایت این حقوق موجبات عذاب الهی را برای مردم رقم زده است ریاست محترم مرکز همچنین به نقش پررنگ حقوقدانان اشاره و تصریح کردند هرجا از حقوقدانان استفاده می شود آثار زیانبار اقدامات و مصوبات کمتر از موارد دیگر به چشم می خورد. لذا با همین دیدگاه در سال 79 قوای سه گانه دست به دست یکدیگر داده و برای شکستن انحصار ارائه خدمات حقوقی به جامعه ماده 187 را با هدف : حمایتهای حقوقی لازم و تسریع دستیابی مردم به خدمات قضایی و حفظ حقوق عامه به تصویب رساندند تا قوه قضاییه اجازه داشته باشد نسبت به جذب وکیل و کارشناس اقدام نماید به همین جهت آیین نامه ای در این باب تصویب و مرکز در یازده دوره آزمون برگزار شده خود حدود بیست هزار وکیل دارد که بیش از 12/000 هزار وکیل از برادران و بیش از 7/000 هزار وکیل از خواهران هستند اقدامات و تعداد وکلای مرکز در دیدگاه آمار را اینگونه می توان بیان نمود ، کمترین تعداد وکیل متعلق به خراسان جنوبی با 107 وکیل و بیشترین تعداد وکیل متعلق به استان تهران با حدود 4/000 هزار وکیل است پس از تهران استان خراسان شمالی با 1700 وکیل و استان مازندران با 1500 وکیل و فارس با 1400 وکیل و استان اصفهان با 1200 وکیل بیشترین تعداد وکلا را به خود اختصاص داده اند وکلای مرکز در تمامی نقاط کشور مشغول ارائه خدمات حقوقی هستند و بیش از صدهزار پرونده حقوقی را وکالت کرده اند لذا با تاسیس مرکز که با نگرش توسعه حقوقی ایجاد گردید امروز موجبات خدمات حقوقی هر چه بهتر فراهم شده است در طی این مدت وکلای مرکز در واحدهای معاضدت دادکستری ها بیش از 8/100/000 مشاوره رایگان به مراجعین ارائه دادند و با تفاهم نامه ای که با سازمان بهزیستی و کمیته امداد منعقد گردید وکلای مرکز بصورت رایگان به این دو مجموعه و سایر نیازمندان خدمات حقوقی ارائه می دهند طوری که بیش از 108/000 هزار پرونده وکالت معاضدتی و تسخیری به عموم مردم ایران ارائه شده است ، ایشان در ادامه سخنان خود به لطف و عنایت ریاست محترم قوه قضاییه اشاره کردند که در عرض این مدت با مساعدت ایشان بیش از یازده میلیارد برای خرید و حدود 500 میلیون تومان برای تجهیز دفاتر هیات مدیره ها در استانها هزینه شده است ایشان نقش نظارت بر وکلا را مهم اعلام و ضمن تشکر از دادستان انتظامی مرکز تصریح کردند 123 هزار مورد بازرسی  از دفاتر وکلا بعمل آمده و بیش از 25 هزار پرونده در دادسرای انتظامی مرکز به ثبت و مورد رسیدگی قرار گرفته است در ادامه ریاست محترم مرکز به نیازمندی قانونی مصوب جهت ادامه فعالیت مرکز اشاره بیان کردند و تصریح کردند بدلیل عدم تصویب لایحه جامع وکالت برای ادامه فعالیت نیازمند تصویب قانونی مدون در این باب هستیم. 

 

 

معاون اول قوه قضاییه  در مراسم نقش و تاثیر مرکز اموروکلا و مشاوران حقوقی قوه قضاییه گفت: برخی به شکل های مختلف قضات و وکلا را وسوسه می کنند و این وسوسه با وسوسه هایی که برای سایر شغل ها ایجاد می شود، متفاوت است.

غلامحسین محسنی اژه ای در همایش نقش و تأثیر مرکز امور وکلای قوه قضائیه در حوزه وکالت گفت: از اهداف همه پیامبران و مصلحان جهان در طول تاریخ، تحقق عدالت است. امر قضا نقش مهمی در تحقف عدالت دارد. در آیات قرآن توجه زیادی به حکم بر مبنای حق و عدم پیروی از هوای نفس در قضاوت تاکید شده است. در امر «قضای به حق ، نقش وکیل و کارشناس در بسیاری از امور و پرونده های قضایی یک نقش بی بدیل است. اگر وکیل و کارشناس نباشد در مواردی قاضی نمی تواند قضای به حق داشته باشد.

وی ادامه داد: افعال ما بعضا فقط دارای اثر فردی است اما پاره ای از افعال و اعمال اینگونه نیست و آثار اجتماعی و بعضا آثار سیاسی دارد. عمل قاضی و وکیل جزو اعمالی است که دارای آثار گوناگون است. اگر قاضی و وکیل به درستی عمل کنند، سبب ایجاد امنیت و اعتماد در کشور می شود. وقتی وکالت یا قضاوت به حق انجام گرفت، مظلومان و ناتوانان از نگاه قانونی و نگاه مالی، اعتمادشان بیش از پیش می شود و ظالمین و متجاوزان به حقوق مردم به مخاطره می افتند. اگر یک مظلومی به دست ظالمی به ناحق مورد ستم قرار گرفت، اطمینان دارد به محض رهایی از ظلم به وکیل مراجعه کرده و احقاق حق می کند. بنابراین ما قدر و ارزش کار خودمان را باید بدانیم. اگر مردم امیدوار باشند و نسبت به مسئولان و حکومت، نگاه دیگری پیدا می کنند اما اگر احساس کند کسی به فکر او نیست و کمک نمی کند، حال دیگری پیدا می کند.

معاون اول قوه قضاییه گفت: برخی، قاضی و وکیل را دو بال فرشته عدالت دانسته اند، اگر این دو بر خلاف انصاف و سوگند خود اقدام کنند و به خطا بروند، جامعه وکلا و قضات مخدوش می شود و اعتماد مردم از این دو جامعه سلب می شود و در مردم یأس و تزلزل به وجود می آید.

محسنی اژه ای با اشاره به آفت های کار قاضی و وکیل، گفت: وکلا و قضات کافی نیست که فقط به طرف گناه نروند زیرا گاهی گناه را به سمت آنها هل می دهند و ما باید توان پس زدن آن را داشته باشیم. برخی به شکل های مختلف وسوسه می کنند و این وسوسه با وسوسه هایی که برای سایر شغل ها ایجاد می شود، متفاوت است. یک وکیل کافی نیست که فقط صلاحیت علمی داشته باشد. وکیل خوب کسی است که دارای استعداد، ذکاوت، دقت نظر و احساس مسئولیت بالا باشد. مرکز وکلای قوه قضائیه و کانون وکلا جمعا حدود 60 تا 70 هزار وکیل دارند اما آیا این تعداد برای جمعیت کشور ما کافی است ؟ اگر این میزان کم است، باید برای سهولت دسترسی به وکیل ترتیباتی اتخاذ شود.
نکته دوم این است که افراد صاحب صلاحیت از ابعاد مختلف را جذب کنند. آیا واقعا صلاحیت علمی صرف برای وکالت در جمهوری اسلامی و احقاق حق، کفایت می کند. حتما باید نظارت باشد. مگر می شود بدون نظارت بود. مگر نظارت بد است. مگر چکار می کنیم که از نظارت می ترسیم؟

سخنگوی قوه قضاییه گفت: در دادگاه انقلاب همواره جز کسانی بودم که اصرار داشتم وکیل حضور داشته باشد. برخی می گفتند وکیل مزاحم می شود؛ پاسخ می دادم که مگر چکار می خواهیم بکنیم که وکیل مزاحم شود. وکیل به قاضی در قضای به حق کمک می کند و همیشه دنبال این بودم وکیل در پرونده ها حضور داشته باشد. بنابراین وکلا و کارشناس از نظارت باید استقبال کنند.

محسنی اژه ای با بیان اینکه یکی از گرفتاری های الان مربوط به کارشناسی های متعدد با اختلاف نظرهای فراوان است ادامه داد: برخی وکلا هستند که مراجعات زیادی دارند و حق وکالت گزاف می گیرند و برخی هم اصلا مراجعه ندارند. آیا همه کسانی که مراجعه زیاد دارند و در یک پرونده 10 میلیارد می گیرند، براساس توانایی و استعداد شخصی مراجعه دارند؟ قطعا مرکز وکلای قوه قضائیه و کانون وکلا می توانند در این حوزه موثر باشد و یک تعادلی ایجاد کنند.
مرکز وکلای قوه و کانون وکلا باید سازوکاری داشته باشند تا به افراد نیازمند به نحوی کمک کنند.

 

معاون حقوقی قوه قضائیه نیز که در این مراسم حضور داشت گفت: نیاز به قانون جامع در حوزه وکالت داریم/ اینکه می‌گویند قوه قضائیه می‌خواهد استقلال وکلا را بگیرد، کاملا اشتباه است

خداییان گفت: یکی از آثار ارزشمند حضور وکیل در رسیدگی ها، جلوگیری از ایجاد پرونده در دادگاه ها است؛ یعنی حضور وکیل مانع طرح دعوی می شود و بسیاری از دعاوی در همان دفتر وکیل خاتمه می یابد.

ذبیح الله خدائیان معاون حقوقی قوه قضائیه در همایش نقش و تاثیر مرکز امور وکلا و کارشناسان قوه قضائیه حوزه وکالت به موضوع دادرسی عادلانه اشاره کرد و گفت: یکی از حقوق های انسانها دادرسی عادلانه است  و در تعریف دادرسی منصفانه می گوییم که رسیدگی در یک دادگاه مستقل و بی طرف انجام شود و این دادرسی از سازوکاری برخوردار است که منجر به احقاق حق شده و هم حقوق متهم و هم حقوق بزه دیده در دادرسی عادلانه تامین می شود.

معاون حقوقی قوه قضائیه گفت: دادرسی عادلانه دارای چند مرحله است. یک مرحله تحقیقات مقدماتی، یک مرحله دوران دادرسی و یک مرحله پس از دادرسی است که هر کدام از این مراحل اصولی دارند که اگر رعایت نشوند به دادرسی عادلانه خدشه وارد می شود.

وی اظهار کرد: ما معتقدیم  و می گوییم که متهم باید به وکیل دسترسی داشته باشد و در اولین فرصت در نزد قاضی حاضر شود و اتهام نیز به او تفهیم شود. ما می گوییم که دادگاه باید علنی باشد و دسترسی به وکیل و شهود و ... وجود داشته باشد و پس از رسیدگی باید حق تجدیدنظر خواهی را برای اصحاب دعوی در نظر داشته باشیم.

خدائیان تصریح کرد: ملاحظه می شود که در تمام مراحل رسیدگی یک رکن به نام وکیل وجود دارد. دسترسی به وکیل حق متهم ، بزه دیده و جامعه است که حقوق آنها تامین شود و این موضوع هم در اسناد بین المللی و هم درقوانین داخلی وجود دارد. مثلا در اسناد بین المللی آمده است متهم می تواند از داشتن وکیل بهره ببرد و اگر وکیل ندارد باید برای او وکیل در نظر گرفته شود.

معاون حقوقی قوه قضائیه گفت: در سطح ملی هم که مهمترین قانون ما قانون اساسی است در اصل 35 آن اشاره شده است که اصحاب دعوی می توانند وکیل داشته باشند و اگر امکان داشتن وکیل را ندارند باید شرایطی ایجاد شود تا به وکیل دسترسی پیدا کنند.

وی اظهار کرد: در قانون آمده است که دادگاه ها موظف هستند وکلا را بپذیرند. مهمتر از هر قانونی قانون آیین دادرسی کیفری است. به طوری که گفته می شود اگر می خواهید ببینید که حقوق مردم رعایت می شود به آیین دادرسی کیفری آن نگاه کنید.

خدائیان افزود: ما وکالت به معنای خاص را در کشور با سابقه 100 ساله داشتیم که البته همیشه با محدودیت هایی مواجه بوده است. در مرحله مقدماتی نه تنها باید وکیل وجود داشته باشد بلکه باید متهم هم تفهیم شود که می تواند از وکیل استفاده کند یعنی قانون ما به شکل چشمگیری به موضوع وکالت پرداخته است به طوری که از بسیاری از کشورهای مدعی پیشرفته تر است لذا حضور وکیل یکی از ارکان دادرسی عادلانه است اما حضور وکیل آثار ارزشمند دیگری نیز دارد.

وی تصریح کرد: یکی از آثار ارزشمند حضور وکیل در رسیدگی ها جلوگیری از ایجاد پرونده در دادگاه ها است یعنی حضور وکیل مانع طرح دعوی می شود و بسیاری از دعاوی در همان دفتر وکیل خاتمه می یابد چون بسیاری از مردم از قوانین آگاهی ندارند از آثار دیگر حضور وکیل در دادرسی ها سرعت و دقت در رسیدگی است. یعنی وقتی دو وکیل در دو طرف پرونده حضور داشته باشند تلاش می کنند که زودتر حقیقت کشف شود.

معاون حقوقی قوه قضائیه بیان کرد: یکی دیگر از آثار ارزشمند حضور وکیل در رسیدگی ها اقناع افکار عمومی است. زمانی که وکلا درجلسات رسیدگی حضور دارند و کار دفاع را انجام می دهند رأی صادره بیشتر مورد تأیید افکار عمومی قرار می گیرد.

خدائیان ادامه داد: اما اگر می خواهیم وکیل به رسالت خود برسد اقداماتی دارد که یکی از آنها استقلال وکیل است. کسی منکر استقلال وکیل نیست و عده ای که می گویند قوه قضائیه می خواهد استقلال وکلا را بگیرد کاملا در اشتباه هستند.

وی افزود: آیا استقلال به معنی عدم نظارت است؟ آیا این نظارت باید توسط خود وکلا باشد یا جای دیگر نظارت را انجام دهد؟ اگر صرفا مرجع نظارتی، نظارتی است که با انتخابات به وجود آمده آیا با تناقض مواجه نمی شویم؟

معاون حقوقی قوه قضائیه گفت: بنده معتقد هستم که اگر می خواهیم استقلال وکلا را حفظ کنیم نیاز به پشتوانه قانونی داریم. باید به دنبال آن باشیم که وکیل از مصونیت قانونی برخوردار باشد چون در بسیاری از موارد وکیل در مقابل دولت و نهادهای حکومتی قرار می گیرد.

وی افزود: آنچه که استقلال وکلا را تامین می کند سلامت نفس وکیل است. یعنی کسی که در مقام دفاع از حق سوگندش جلوی نظرش باشد مطمئنا از حق عدول نمی کند.

معاون حقوقی قوه قضائیه درخصوص لایحه جامع وکالت نیز گفت: این لایحه توسط قوه قضائیه و با همکاری این مرکز تهیه شد اما در مجلس شورای اسلامی کلیات آن رد شد تهیه این لایحه در برنامه پنجم به قوه قضائیه تکلیف شد و خود مجلسی که آن را رد کرده تهیه این لایحه را به قوه قضائیه تکلیف کرد.

خدائیان در ادامه بیان کرد : امروز در بحث وکالت با قوانین پراکنده مواجه هستیم و نقص قانونی داریم ما نیاز به قانون جامع در حوزه وکالت داریم نهاد وکالت باید یکپارچه شود.

وی افزود: اگر آزمون مرکز وکلای قوه قضائیه سخت از آزمون کانون وکلا نباشد کمتر هم نیست و از نظر سواد هم وکلای مرکز از وکلای کانون چیزی کم ندارند.

خدائیان با بیان اینکه هر خانواده باید یک وکیل داشته باشد اظهار کرد: وکیل نباید فقط در دعوای حقوقی و قضایی باشد و باید به طرف اجباری کردن وکالت در دعاوی قضایی برویم وکیل باید مانند پزشک خانواده شود.

معاونت حقوقی قوه قضائیه تصریح کرد: می گویند ماده 187 زمان دار بود و نباید جذب وکیل ادامه می یافت با پیش بینی، بندی بر اختصاص دادن 30 درصد از جذب به خانواده شهدا و ایثارگران به تمام این حرفها پایان داده شد.

خدائیان خاطرنشان کرد: هدف قوه قضائیه و وکلا احقاق حق است ما در کنار هم هستیم و باید به رسالت خود جامعه عمل بپوشانیم.

شایان ذکر است در این مراسم دکتر ملکشاهی رئیس کمیسیون حقوقی قضلیی مجلس شورای اسلامی ، دکتر آوایی بازرس محترم ریاست محترم جمهور ، و دکتر امین زاده مشاور اجرایی رئیس جمهور در امور شهروندی نیز به به عنوان سخنران به نقش و جایگاه وکیل در جامعه پرداختند از دیگر مهمانان ویژه این مراسم می توان به حجه السلام احمدی از اعضاء محترم خبرگان رهبری ، جناب آقای شوشتری سرپرست مجتمع قضایی شهید باهنر تهران و آقای قاسمی از قضات دیوان عالی کشور اشاره نمود در پایان این مراسم از جمعی از وکلای برجسته کشوری تقدیر بعمل آمد که ریاست محترم هیات مدیره کانون وکلا و مشاوران حقوقی قوه قضایه مازندران و نائب رئیس محترم این کانون نیز از برگزیدگان این مراسم بودند و لوح تقدیر خود را از دستان مهمانان ویژه این مراسم دریافت نمودند.